Tela Kumaş Nedir? Ne İşe Yarar?

Tela kumaş, giysilerin içine sadece gerekli yerlere şekil, yapı ve destek sağlamak için uygulanan bir tekstil ürünüdür. Kumaşa hacim vererek giysiye form kazandırmaya yardımcı malzemedir. Yakalar, bel bantları, cepler, omuz dikişleri, boyun çizgileri gibi bölgeleri dengelemek üzere kullanım alanları vardır.

Hangi Tela Kumaş, Nerede Kullanılır?

Genel olarak kullanacağınız kumaştan daha hafif bir tela kullanmanız gerekir. Daha ağır bir tela kullanırsanız tela, giysiye hakim olacak ve doğal olmayan bir görüntü verecektir. Bu nedenle orta ağırlıktaki dokuma kumaşlar için orta ağırlıkta dokuma tela, orta ağırlıkta örme kumaşlar için orta ağırlıkta örme tela kullanın.

Yapışkan ya da dikme tela kumaş, hangisini kullanırsanız kullanın kumaşın akışını, giysinin duruşunu etkileyecektir. Bu amaçla dikişe yeni başladıysanız, projelerinizin çoğu için yapışkan tela kullanmanız iyi olacaktır. Dikiş makinesinde birden fazla katmanlı kumaşı dikmek için tecrübeniz olana kadar dikme tela kullanmanız önerilen bir şey değildir. Çünkü dikme tela kötü şekilde dikilirse giysinin şeklini etkileyecek ve gerçekten kötü bir sonuç verecektir. Bu sebeple kendinizden emin olana kadar dikme tela kullanmayın.

Tela rengini de yine kullanacağınız kumaşa göre seçmelisiniz. Tela kumaşlar, genelde sadece açık (beyaz/krem) ya da koyu tonlarda (siyah/antrasit) vardır. Giysinin iç tarafına uygulanmasına rağmen açık renkli bir tela içine koyu renk tela kullanmayın. Normalde gözükmeyecek olsa bile ışıklı bir alanda belli olma ihtimali vardır. Aynı şekilde koyu renkli bir kumaş içine özellikle ana kumaş gevşek dokulu bir kumaş ise, açık renk tela kullanmayın.

Tela Kumaş Çeşitleri

Telaları, dokuma, örme ve dokusuz yüzey olarak başlıca üç ana grupta toplayabiliriz. Bu telaların her birinin yapışkan ve dikme özelliği olan türleri mevcuttur.

Yapışkan Tela

Yapışkan telalar, özellikle dikişe yeni başlayanlar için kullanımı en kolay olan teladır. Ütü ile ısı uygulayarak kullanabilirsiniz.

• Dokuma Tela – Dokuma kumaş için kullanabileceğiniz en uygun teladır. Modelli giysiler için uygundur. Palto, kaban, mont gibi dış giyim ürünlerinde kullanılırlar. Giysiye sağlamlık ve kusursuz duruşu verir. Dokuma sıkılığına, kumaşın ağırlığına göre çok çeşitlidir.
• Örme Tela – Esnek bir teladır ve esnek kumaşlarla kullanabilirsiniz. Bazıları tek yöne esneyebildiği gibi iki yöne esneyenleri de vardır. Kullanacağınız örme kumaşın esneme yönüne göre seçebilirsiniz. Hafif esneme payı olan kumaşlar ile de kullanabilirsiniz.
• Kağıt Tela – (Dokusuz Yüzey Non-Woven) – Çeşitli kalınlıklarda bulunan bir teladır. Kullanacağınız kumaştan daha ince olanı seçin. Eğer çok ince gelirse ikinci katı da uygulayabilirsiniz. Yaka ve kol manşetleri, elbise pervazlarını desteklemek için kullanabilirsiniz. Dokuma olmadığı için herhangi bir kesim yönü yoktur, istediğiniz şekilde kesip kullanabilirsiniz. Ucuz ve çok çeşitli olması bakımından en çok tercih edilen teladır.

Yapışkan tela, çoğu kullanım için uygundur fakat aşağıda sayılan kumaşlarda yapışkan tela kullanmayın.

• Çok dokulu kumaşlar – Yapıştırıcı kumaşa iyi yapışmaz.
• Tüylü kumaşlar – Örneğin kadife, kürk.. Yapıştırıcının kumaşa bağlanması için uygulanması gereken baskı kumaşı ezecektir.
• Isıya karşı dayanıklılığı olmayan çok hassas kumaşlar : Payetler, metalikler, vinil kumaşlar (ısı kumaşı eritebilir, bozabilir.)
• Çok gevşek veya açık bir örgüye sahip kumaşlar : Danteller, ağ kumaşlar (tutkalın kumaşın düz tarafına doğru akma ihtimali vardır.)

Bu tip kumaşlar için dikme telalar daha uygundur.

Yapışkan Tela Nasıl Yapıştırılır?

Ana kumaşın ters tarafı yukarı gelecek şekilde ütü masasına yerleştirin. Telanın yapışkanlı yüzü kumaşın üzerine konur. Yapışkanlı yüzü tırtıklıdır ve daha parlaktır.

Ütü bezini yerleştirip, beze elinizle su serpiştirin ya da fıs fıs yardımıyla su sıkın.

Ütüyü sabit şekilde tek noktada 10 saniye kadar tutup diğer taraflara geçin. Ütüyü alışılan şekilde sağa sola hareketlerle ütüleme işlemi yapmayın. Sabit tutmak önemli.

Kumaşı kıvırıp telanın yapışıp yapışmadığının kontrolünü yapın ve yapışmayan bir yer varsa tekrar ütü basın.

Parçayı hareket ettirmeden önce soğumasını bekleyin. Sıcakken hareket ettirirseniz tela yeniden şekillenip bozulabilir.

Dikme Tela

Dikme telalar, başka bir kumaş katmanı gibi ana kumaş üzerine dikilen kumaşlardır. Bazı projelerinizde giysideki ana kumaşın dökümlü olması, kıvrılabilmesi, sabit durmamasını isteyebilirsiniz. Bu tür projeleriniz için dikme tela kullanmanız gerekir. Yapışkan telanın görünebileceği ince ya da parlak kumaşlarda dikme tela kullanın.

• Kıl Telası – Ceket ve mantolarda göğüs bölgesini destelemek ve dik duruşa yardımcı olmak için kullanılıyor. Farklı dokuma ve ağırlıklarına göre çeşitlilik gösterir.
• Yaka Telası – Diğer bir adı Dok Teladır. Dik durması istenilen, gömlek yakası, balenli kıyafetlerde kullanabilirsiniz. Sıkı ve yumuşak olarak iki tipi vardır.
• Müslin – Yazlık elbise ve tuvaletler için kullanabilirsiniz. Pamuklu yapısı ile ince pamuklu elbiselerin astarlanmasında da kullanım alanı vardır.
• Organze – Hafif pamuklu organze, ince ve şeffaf kumaşlarda kullanabilirsiniz. Parlak kumaşları destekleyip, yapılı görünmeleri için saf ipek organze iyi bir seçimdir. Gelinlik eteği gibi geniş alanlarda da kullanılıyor.
• Non-Woven Dikme – Kol ağzı, yaka gibi küçük alanlarda kullanmanız için elverişlidir.

Dikme Tela Nasıl Uygulanır?

Telayı kumaşın tersine, kesilmiş kenarlara hizalayarak yerleştirin. İğneleyin. Dikiş payından 1 cm içeriden dikin. Telanın dikiş payları kesin.

Tela Kumaş Hakkında Sorulan Sorular

Bu  yazı hoşunuza gittiyse Köşe Yapımı yazısına da göz atabilirsiniz.
Videolar için buraya tıklayabilirsiniz.